De spoorbrug over de IJssel

De oorlogsgeschiedenis van Deventer is onlosmakelijk verbonden aan bruggen. Op de plek van de huidige spoorbrug lag tot aan de vroege ochtend van 10 mei 1940 een geheel andere spoorbrug. Bij de Duitse inval werd deze door de Nederlandse genie, na diverse mislukte pogingen, opgeblazen om zo een Duitse gepantserde troepentrein de oversteek over de IJssel te beletten. Dit lukte uiteindelijk op tijd, omdat ook de draaibrug over het Overijssels Kanaal bij de Snipperling onklaar gemaakt was.

Vrij snel na de capitulatie begonnen de Duitsers met herstelwerkzaamheden en het leggen van een provisorische nood(spoor)brug. Alleen treinen mochten nog van de brug gebruik maken. De directe omgeving werd ‘Militarisches gelande’, verboden gebied: wie het betrad liep kans beschoten te worden. Deze oost-west spoorlijn via Deventer was een van de spoorlijnen die Berlijn met West-Nederland verbond. De constante stroom aanvoer naar het front en de transporten van vliegende bommen naar Duitse lanceerposities in West-Nederland, waren voor het geallieerde opperbevel omstreeks oktober 1944 reden om ervoor te zorgen dat met name de spoorbrug buiten gebruik moest worden gesteld.

Op zondagmorgen 15 oktober 1944 werd Deventer voor de eerste maal opgeschrikt door een groot bombardement op de spoorbrug. 34 Bommenwerpers van de 137e Wing van de Royal Air Force wierpen 24 duizendponders af. De spoorbrug werd weliswaar beschadigd door meerdere luchtbombardementen maar bleef in gebruik. In de eindfase van de oorlog wisselde het motief: toen werd het voor de geallieerden van belang dat de spoorbrug behouden bleef voor de bevrijdingslegers. Op 6 april 1945, bliezen de Duitse strijdkrachten de spoorbrug op zeer grondige wijze op, vanaf de grond zonder hinder van de vijand.