Het bloedbad van Bande

De inwoners van Bande dachten dat ze van de Duitse troepen af waren. Maar op 22 december keerden ze terug. De inwoners van Bastenaken, waaronder acht leerlingen van de Petit Séminaire-school, schuilden in het dorp, in de hoop daar veilig te zijn. Een SD-commando, verantwoordelijk voor de achterhoede, volgde het gewone leger. Tot deze eenheid, onder leiding van majoor Franz Lang, voormalig hoofd van de Feldgendarmerie van Marche, behoorden ook Franstaligen uit Frankrijk en Zwitserland. Ze werden gedreven door wraak. Ze gingen op zoek naar de maquisards die hadden deelgenomen aan het gevecht in september en arresteerden 70 mannen uit het dorp. Onder hen was niemand die er ook in september bij was geweest. Na stevige ondervragingen bij de zaagmolen van Rulkin, werden de mannen boven de 35 jaar vrijgelaten. Er bleven slechts 33 jongeren over, tussen de 17 en 32 jaar. Alles wat ze bij zich hadden werd hun afgepakt. Ze beseften welk lot ze te wachten stond. Onder hen waren drie studenten van Petit Séminaire. Ze werden op 24 december naar een nabijgelegen kelder gebracht en kregen één voor één een kogel door het hoofd. De volgende dag liep het dodental op met twee slachtoffers uit Roy, een dorp vlakbij. Twee dagen later vielen er nog twee doden in Hodister. Alleen de jonge Léon Praile (21 jaar) verzette zich, duwde zijn bewaker aan de kant en wist te ontsnappen door het besneeuwde struikgewas. Hij was de enige overlevende en bleef verstopt zitten totdat de Duitse troepen het gebied verlieten op 11 januari.

De regio werd op 12 januari 1945 bevrijd door soldaten van het Engels-Canadese 9e Parachute Battalion. Met de hulp van Léon ontdekten ze de lichamen van de slachtoffers in de kelder, half verstopt onder een stapel planken. Op 18 januari 1945 werd er een gemeenschappelijke begrafenis voor ze gehouden. De slachtoffers van Hodister werden pas twee maanden later ontdekt.

Op 6 juni 1948 werd er een gedenkplaats ingehuldigd in de Cave des Fusillés de Bande (de kelder van de doodgeschoten mannen van Bande), naast de N4 van Marche-en-Famenne naar de Barrière de Champlon.