Nederland / Verhaal

Een zwaar beschadigde en leeggeroofde stad


Markeren

Deel

Route


Arnhem kwam een groot deel van de oorlog goed door, maar op 17 september 1944 kwam de stad midden in de gevechten te liggen. Na de slag om Arnhem moesten de inwoners van de stad hun huizen gedwongen verlaten en werd Arnhem een spookstad. Pas op 15 april 1945 werd Arnhem, verlaten en leeggeplunderd, bevrijd na vier dagen strijd in wat ook wel de Tweede Slag om Arnhem wordt genoemd. De wederopbouw zou echter nog jaren duren.

Er is veel veranderd op het Stationsplein sinds de Tweede Wereldoorlog. Arnhem heeft een modern stationsgebouw en ook veel andere gebouwen zijn duidelijk na de oorlog gebouwd. Maar je kunt ook nog, voornamelijk aan de andere kant van het plein statige vooroorlogse panden zien.

Vanaf de inval door het Duitse leger in mei 1940 tot en met de zomer van 1944 komt Arnhem vrij onbeschadigd de oorlog door. Vrijwel, want op 22 februari 1944 bombarderen Amerikaanse bommenwerpers de stad. Het duurt echter tot 17 september 1944 voordat de oorlog echt naar Arnhem komt. Vanaf dat moment tot 16 april 1945 bleef de stad een frontstad.

Op 17 september 1944 landde de Britse 1e Luchtlandingsdivisie op de Renkumse Heide. Van de Britten die Arnhem die dag introkken onder leiding van luitenant-kolonel Frost, werd één compagnie van ongeveer 100 man via de Utrechtseweg naar deze omgeving gestuurd om de Duitse Ortskommandantur (het plaatselijke hoofdkwartier van de Wehrmacht)in de nemen in het oude gebouw op Willemsplein 21 (indertijd Nieuwe Plein 37). De groep Britse para’s onder leiding van majoor Victor Dover zou hier echter nooit aankomen en werd door de Duitse troepen uitgeschakeld.

Al in de laatste dagen van de Slag om Arnhem, tussen 23 en 25 september 1944, moesten inwoners van Arnhem op last van de Duitse bezetter de stad verlaten. Arnhem werd militair gebied, wat inhield dat burgers zich niet meer in de stad mochten ophouden; wie dat wel deed en werd ontdekt, werd zonder pardon neergeschoten. Duitse troepen plunderden daarna systematisch de leegstaande huizen en veel van de geroofde spullen werden naar Duitsland gestuurd voor inwoners van Duitse steden die door bombardementen hun huis en haard kwijt waren geraakt.

Op 12 april 1945 viel de Britse 49e Infanteriedivisie Arnhem aan ondersteund door Canadese pantsereenheden. Na vier dagen van gevechten in de stad, ook rondom het Stationsplein, nemen de geallieerden de stad geheel in en is de bevrijding van de Arnhem, verlaten en leeggeplunderd, een feit. Als in mei de oorlog eindigt, kunnen de bewoners weer naar huis, maar in de praktijk duurt het voor sommigen nog maanden. Het zal nog jaren kosten om de stad weer op te bouwen.