Polen / Andere
Markeren
Deel
Route
Al in de vroege middeleeuwen was Lublin een belangrijk politiek, religieus en economisch centrum. Deze status werd bevestigd toen de plaats in 1317 stadsrechten verkreeg. De ligging, op het kruispunt van politieke, economische en culturele invloeden tussen Oost- en West-Europa, vormde de basis voor de identiteit van de stad
In de Joodse geschiedenis speelde Lublin onder meer een rol als een beroemd centrum voor bestudering van de Talmoed, Hebreeuwse drukkunst en het chassidische jodendom. Vóór de Tweede Wereldoorlog vormde de sociaal, politiek en religieus diverse Joodse minderheid liefst een derde van de 120.000 inwoners van de stad.
In september 1939 werd Lublin gebombardeerd en bezet door het Duitse leger. De stad werd de zetel van de autoriteiten van het district Lublin, onderdeel van het Generaal-gouvernement. De plaatselijke bevolking kreeg al snel te maken met onderdrukking door de bezetter, bijvoorbeeld in de vorm van inbeslagname van eigendommen en dwangarbeid. Met name Joden werden streng vervolgd.
Op 24 maart 1941 richtten de nazi’s een getto op in Lublin. Ongeveer 35.000 Joden werden geïsoleerd in een klein gebied, waar ze geconfronteerd werden met honger, ziekten en terreur. Joden die het gesloten district ontvluchtten, en mensen die hen hierbij hielpen, werden ter dood veroordeeld.
Op 16 maart 1942 begon de ontruiming van het getto van Lublin. Binnen een maand deporteerden de nazi’s ongeveer 28.000 mensen naar het vernietigingskamp in Bełżec en begonnen vervolgens met de sloop van de Joodse wijk. Het was het begin van Aktion Reinhard. Onder deze codenaam werden Joden uit de getto's in het Generaal-gouvernement verzameld om te worden vermoord. Hiertoe hadden de nazi's vernietigingskampen opgericht in Bełżec, Sobibór (in het district Lublin) en Treblinka (in het district Warschau). Ook het kamp Majdanek bij Lublin diende tijdelijk dit doel. Binnen twintig maanden vermoordden de nazi’s ongeveer twee miljoen Joden. De operatie, met het hoofdkwartier in Lublin, stond onder leiding van het hoofd van de SS en de politie in het district Lublin: Odilo Globočnik.
De Tweede Wereldoorlog heeft het lot van Polen dramatisch beïnvloed: het land werd vernietigd, de grenzen werden verschoven en Polen kwam onder communistisch bewind te staan. 5,5 miljoen burgers stierven, waarvan meer dan de helft Joods was. Bijna 90% van de Poolse Joden, ongeveer een tiende van de vooroorlogse bevolking, werd omgebracht tijdens de Holocaust.
In de communistische Volksrepubliek Polen werd de geschiedenis van de Joden in het land actief uitgewist. Pas na de val van het communisme in 1989 begon de herontdekking van het multiculturele verleden, ook op lokaal niveau.
In Lublin werd in de jaren 90 het "Grodzka Gate – NN Theatre" Centre opgericht, een gemeentelijke culturele instelling die de Joodse geschiedenis van Lublin als integraal onderdeel van het culturele erfgoed van de stad beschouwt. De biografieën die in "Grodzka Gate" worden tentoongesteld, komen voort uit zoektochten naar sporen uit het verleden in archieven en uit herinneringen van overlevenden en getuigen. Op deze manier wordt de identiteit van de slachtoffers van de Holocaust hersteld en blijft de herinnering aan hen bewaard. Dit toont aan hoe belangrijk het is om zelfs het kleinste bewijs van iemands bestaan te vinden en een stem te geven aan degenen die hun verhaal nooit hebben kunnen vertellen.