Nederland / Plaats van belang

Brandhaard Groote Slag


Markeren

Deel

Route


De Canadese troepen wilden met een flinke legermacht zo snel mogelijk Drenthe door. Om Groningen te bevrijden en de Eemshaven in te nemen. Zo zouden ze de Duitsers elders in Nederland afsnijden van hun vaderland. De Manitoba Dragoons waren een verkenningseenheid die vooruit ging. Onder meer door Zuidwolde.

Het huidige pand Ommerweg 74 is de boerderij ‘het Grote Slag’. Het is de herbouw van de oorspronkelijke ‘Groote Slag’, die bij de bevrijding van Zuidwolde verloren ging. We schrijven zaterdag 7 april 1945. De verkenners van het A Squadron van de Manitoba Dragoons, een Canadese verkenningseenheid, zoekt vanuit hun hoofdkwartier in Balkbrug de omgeving in het Noorden af.  

Als die zaterdag Canadese verkenners stoppen bij ‘Het Groote Slag’ omdat de bemanningen wilden rusten, wacht hen een onplezierige verrassing. Vrijdagavond 6 april is een groep van ongeveer 15 Duitsers met een beladen platte melkwagen met een dik Bels-paard ervoor het erf van de boeerderij opgereden. De groep geeft ongevraagd te kennen dat ze blijven overnachten.  

Het is de afdeling van Oberfeldwebel Kröhnke, een voorpost van de compagnie van Hauptmann Specht uit Hoogeveen. Op de boerderij van de familie Andringa zijn wel vaker onverwachte slapers geweest. Die hadden netjes gevraagd of ze een nachtje konden blijven.  

De bewoners zijn dus al berekend op onverwachte gasten. Op de brede voergang in de boerderij ligt een laag stropakken. De pakken liggen twee aan twee tegen elkaar aan, met daartussen weer staande pakken, zodat er enige afscheiding is tussen de  slaapplaatsen. Een noodkazerne zogezegd, maar voor een soldaat te velde is het al heel wat.  

Zaterdag 7 april komt het ’s middags rond een uur of een, half twee, tot een vuurgevecht tussen deze Duitsers en de Manitoba Dragoons. Drie Duitsers sneuvelen, stropakken raken in brand, munitie explodeert, een stier wordt in stukken gereten. De boerderij brandt af.  

Terwijl de pantserwagens voorzichtig en overal op voorbereid Zuidwolde binnen rijden, loopt een stoet opgewonden mensen achter hen aan. Dit moest de bevrijding zijn! Daar heeft iedereen op gewacht.  

Zo ineens rijden de wagens het erf op van Jan Emmink, later Hoofdstraat 108. De mitrailleurs beginnen te ratelen. De stoet mensen heeft daar totaal niet op gerekend en vlucht alle kanten op.  

Wat is er aan de hand? Ze zien enkele Duitse militairen op de fiets vanaf de richting van de begraafplaats naar Kerkenbosch rijden. Het vuur is gericht op deze Duitse fietsers.  

Aan de Meppelerweg woont Willem Steenbergen, een gepensioneerd landbouwer, dicht bij de Hoofdstraat. Hij volgt in de tuin voor zijn huis het verloop van de schermutselingen en wordt daarbij dodelijk getroffen door een verdwaalde kogel. Hij sterft om 17.30 uur, 68 jaar oud. Bij het vuurgevecht sneuvelen twee Duitsers.