België / Monument
Markeren
Deel
Route
Wanneer geruchten over de bevrijding van Brussel Leopoldsburg bereikten, begon de bezetter zich terug te trekken. Zo ook in de K-blokken, waar de gevangenen zaten. Deze naar schatting 900 resterende gevangenen werden overgedragen aan de Rijkswacht. Hierop werden ze onmiddellijk vrijgelaten. Ze trokken daarna doelloos rond in Leopoldsburg. Na enkele dagen stuitte een groep Vlaamse SS-soldaten op een groep gevangenen en voltrok er zich een drama.
De ex-gevangenen uit K-34 hadden na hun vrijlating niet meteen een reisdoel. Velen werden opgevangen door lokale inwoners aangezien het Duitse leger Leopoldsburg nog stevig in zijn greep had. Daarnaast arriveerden er meer en meer Duitse soldaten. Het militair kamp was immers een ideaal verzamelpunt ter voorbereiding van aanvallen op het Britse bruggenhoofd bij Beringen. Een deel van de gevangenen vond onderdak in Brouwerij Leopold aan de Nicolaylaan. Hier kregen ze te eten en een slaapplek.
In de avond van 6 september arriveerden een groep Vlaamse SS-soldaten. Ze waren op de vlucht naar Nederland. Toen de groep een gerucht opving over vrijgelaten politieke gevangenen, omsingelde ze het gebouw aan de Nicolaylaan. 39 ex-gevangenen werden onder schot ondervraagd en beroofd van waardevolle spullen, zelfs laarzen. Vervolgens escorteerden de SS’ers de ex-gevangenen naar de IJzerlei, waar ze moesten plaatsnemen in een gracht. Daar werden ze in twee groepen geëxecuteerd. Enkelen onder hen lieten zich vallen en ontsnapten ook aan de genadeschoten die enkele anderen nog kregen. Daarop trokken de SS’ers verder naar de Nederlandse grens.
De executie was niet onopgemerkt voorbijgegaan. De Rode Kruispost werd meteen gewaarschuwd en inwoners hielpen meteen met het wegvoeren van slachtoffers. Voor 20 ex-gevangenen kwam alle hulp te laat. Zij worden geëerd door een monument met witte kruisjes aan de IJzerlei.