Tijdelijk 'ereveld' in Wirdum voor Canadese soldaten

Op de middag van 25 april 1945 werd de gesneuvelde Canadese korporaal Alfred Edwards begraven op een tijdelijke begraafplaats in het dorpje Wirdum. Hij was de eerste van in totaal 44 Canadezen die hier een eerste rustplaats vonden. Allen kwamen om bij de strijd om Appingedam en Delfzijl. In het voorjaar van 1946 werden alle lichamen overgebracht naar de erebegraafplaats in Holten. De graven werden gedolven door gevangengenomen NSB'ers. De Wirdumers waren niet tevreden met de aanblik van de begraafplaats en vroegen om toestemming deze te mogen verfraaien. Ze richtten een comité op en begonnen geld in te zamelen; van Canadese zijde was er niets beschikbaar. Een hovenier uit Loppersum werd erbij geroepen voor professionele inzet en advies.

Veel Wirdumers zetten zich vrijwillig in voor de Canadese begraafplaats. Ze wilden ook bloemen planten op de graven. Hovenier Kempenaar: 'De grond was echter zo slecht, dat dit niet zonder meer kon. Daarom bracht ik heel voorzichtig en aarzelend naar voren dat er eigenlijk flink wat turfstrooisel zou moeten worden gebruikt. Maar ik zou met geen mogelijkheid weten waar dat dan wel vandaan zou moeten komen. […] De volgende dag kreeg ik bericht dat er 15 pakken turfstrooisel klaarlagen. Op mijn vraag hoe dat mogelijk was, kreeg ik als antwoord dat men het probleem aan de Canadezen had voorgelegd en die hadden het benodigde weten op te sporen.' 

Op elk graf kwamen witte petunia's en blauwe ageratums in de vorm van een kruis. Op de houten kruisen kwam de naam, de rang en het legeronderdeel van elke gesneuvelde en elk graf kreeg een rand van witgeschilderde stenen. Het comité onderhield de graven de hele zomer en herfst. Omdat niemand wist wanneer de graven zouden worden geopend om de lichamen over te brengen naar de erebegraafplaats, werden de bloemen vervangen door winterbloeiers. De hovenier: ‘Als er tijdig bericht zou komen van de gravendienst, dan zou ik de planten van tevoren ophalen.'

Op zondag 11 november 1945 was er op de begraafplaats een herdenking in aanwezigheid van de burgemeesters van Loppersum en Delfzijl en van diverse hoge Canadese militairen van de 5e Canadian Armoured Division. De namen van de slachtoffers werden genoemd en er werden kransen gelegd. In februari of maart 1946 kwam de gravendienst onaangekondigd de graven ontruimen. Planten, stenen en andere onderdelen werden zonder meer door elkaar in de leeggehaalde graven gedeponeerd. Voor de mensen die dit werk deden was dit gewoon routinewerk; ze haalden overal in Nederland de doden op. Iedereen wist dat dit zou gebeuren, maar de Wirdumers hadden best nog wel wat langer voor de graven willen zorgen. Toch hebben ze, door op deze wijze de doden te eren, hun grote dank aan de bevrijders kenbaar kunnen maken.