Nederland / Verhaal

Een skûtsjenoodbrug voor de Canadezen


Markeren

Deel

Route


Met een luide knal vernielden de Duitsers de brug bij de Burgumerdaam. Burgumer Jaap Boskma zag het gebeuren en hielp bij het bouwen van een noodbrug in de nacht van 14 op 15 april 1945. De brug zorgde ervoor dat de Canadezen naar de overkant konden komen, zodat Burgum kon worden bevrijd.

Het was zaterdag 14 april 1945 toen de zeventienjarige Jaap Boskma een enorme knal hoorde, die uit de richting van Garyp kwam. “Dat was De Foanejachtbrug”, vertelde de inmiddels overleden Boskma in 2015 in het Fries aan de plaatselijke krant. Kort daarna was Boskma getuige van een soortgelijke gebeurtenis in Burgum: "En toen zag ik een Duitser met een enorm projectiel". Boskma spreekt van een explosief: de soldaat rolde een draad vanaf de Burgumerdaam uit naar een steegje tegenover hun huis. De ophaalbrug werd een klein stukje geopend en vervolgens opgeblazen.

Zo probeerde de terugtrekkende Duitse bezetter de oversteek over de Kromme Ee te blokkeren en daarmee de opmars van de Canadezen naar Leeuwarden te vertragen. Tenminste, dat dachten de Duitsers. Diezelfde middag nog kwam een vertegenwoordiger van de ondergrondse op bezoek bij de familie Boskma. Hij gaf opdracht om zondagmorgen zeven uur hun schoener De Verandering aan de oostzijde van de vernielde brug aan te meren. 

In totaal werden zeven schepen naast elkaar gelegd om het kanaal te overbruggen, waaronder een paar Schoeners, een Tjalk en een Klipper. Rond tien uur lukte het de helft van de aanwezige Royal Canadian Dragoons al om met dertien voertuigen het kanaal over te steken. De noodbrug had hiervan wel zo te lijden dat de rest een omweg moest maken.  

Jaap Boskma: "We moesten helemaal opnieuw beginnen en snel aan de slag, want het militaire verkeer mocht geen vertraging oplopen. Doordat de Duitsers intussen al waren vertrokken, lukte het ons die dag nog de noodbrug opnieuw op te bouwen, om daarna doodvermoeid in slaap te vallen”. Burgum was bevrijd! Mede dankzij de schepen, waaronder de drie Burgumer schoeners, die nog steeds in de vaart zijn. 

Dit verhaal is vastgelegd en wordt ondersteund door ‘Het Observeum’, het streekmuseum en volkssterrenwacht in Burgum.  Een groep vrijwilligers organiseert er wandeltochten waar het verhaal van de skûtsjenoodbrug o.a. in is opgenomen.