Nederland / Vestingwerk

Rivierkazemat Lent-West


Markeren

Deel

Route


In Lent zijn drie rivierkazematten te vinden: Lent-West (naast het spoor), Lent-Midden (bij de oprit van de verkeersbrug) en Lent-Oost (bij de Spiegelwaal). De kazematten zijn op hun oorspronkelijke plekken te vinden.

Net zoals wegversperringen, werden voor de Tweede Wereldoorlog ook rivierkazematten aangelegd als reactie op de steeds groter wordende oorlogsdreiging uit het oosten. De bruggen over de grote rivieren Waal, Maas en IJssel werden toentertijd constant bewaakt. Zo ook in Nijmegen de spoorbrug en de net aangelegde verkeersbrug over de Waal.

In de Meidagen van 1940 werd besloten om de kazematten bij Nijmegen volledig te bemannen. Toen de Duitse aanval begon werden vanuit de kazematten de verkeersbrug en de spoorbrug over de Waal vernield, voordat de Duitse troepen er gebruik van konden maken. Aangezien dit de Duitse opmars niet stopte, werden de kazematten op 10 mei ’s avonds verlaten. Tot het herstel van de bruggen bleven de kazematten buiten beeld, omdat ze geen functie meer hadden. Vanaf 1943 dienden ze als opbergplaats voor ontstekingsmiddelen.

In september 1944 ging Operatie Market Garden van start. Deze operatie had als doel de bruggen over de Maas, Waal en Rijn te veroveren om zo de Westwall te omzeilen. Rond de bruggen over de Waal brak een flinke strijd los. Een van de grootste mysteries omtrent deze strijd is de vraag waarom de bruggen niet werden vernield zoals enkele jaren eerder.

Lent-West

De ontsteker om de spoorbrug te vernielen was te vinden bij de kazemat Lent-West. De verantwoordelijke Duitse 1e-luitenant Gerhard Brettschneider had echter geen contact met zijn bevelhebber en werd een keer per dag herinnert aan het belang van de spoorbrug voor een eigen aanval en de verbinding met de troepen in Nijmegen. Daarom nam hij ook niet zelf het initiatief om de brug op te blazen. Op 20 september was hij getuige van de Oversteek en vluchtte voordat de Amerikanen de kazemat bereikten.

Lent-Oost en Lent-Midden

Bij de verkeersbrug was de situatie anders. Hier waren twee kazematten die zicht op de brug hadden. De ontsteker voor de verkeersbrug was waarschijnlijk in of bij kazemat Lent-Oost. Hier was SS-Brigadeführer Heinz Harmel gestationeerd en ook al had hij de bevel om de brug als mogelijk te verdedigen. Toen duidelijk werd dat dit niet mogelijk was, nam hij het besluit om de brug te laten springen. Hij wachtte tot meerdere geallieerde tanks op de brug reden en gaf het bevel – maar er gebeurde niets en de tanks konden oversteken en de brug veroveren. Er zijn verschillende theorieën hoe dit gebeurde: Waren de verbindingen tussen ontsteker en springmiddel bij gevechten beschadigd of moet er sprake zijn van sabotage? Tot op heden is niet bekent, waarom de Waalbrug toen niet ontplofte.

Sinds de jaren '90 zijn de drie kazematten beschermd als Rijksmonument.

 

 

Parallelweg / Snelbinder, Lent