Nederland / Verhaal

Burgers bouwen noodbrug bij Oude Schouw


Markeren

Deel

Route


Op hun weg door Friesland werden de Canadezen zwaar gehinderd doordat de Duitsers heel veel bruggen hadden opgeblazen. Dit was op ook het geval bij Oude Schouw. Het Friese verzet was hierop voorbereid en wist op 15 april met bijzondere initiatieven de Canadezen te ondersteunen.

Het opblazen van de brug bij Oude Schouw op 14 april kwam niet als een verrassing voor het verzet. Al voordat de bezetter de brug liet springen had men samen met de kantonnier van Rijkswaterstaat een plan gemaakt om de brug zo snel mogelijk te herstellen. Er werd voor gezorgd dat op de scheepswerven in Terherne en Akkrum mankracht en materieel beschikbaar was als het sein zou komen om de brug te repareren. En op 15 april werd dit plan uitgevoerd toen het 7th Reconnaissance Regiment Duke of York´s Royal Canadian Hussars bij Oude Schouw strandden. 

Dit gemotoriseerde verkenningsregiment was op zoek naar een geschikte route naar Leeuwarden voor de Canadese hoofdmacht. 

De Canadezen waren die ochtend niet direct overtuigd toen zij de plannen van de burgers aanhoorden. Zij overwogen om zich terug te trekken naar Joure en daar te wachten op de Royal Canadian Engineers zodat die later op de dag een Baileybrug konden aanleggen.  

Maar toen duidelijk werd dat er tussen Irnsum en Leeuwarden vrijwel geen Duitse tegenstand verwacht hoefde te worden besloten de Canadezen om de burgers hun gang te laten gaan. Er werd nog extra hout over het water aangevoerd en tezamen gingen burgers van de omliggende dorpen aan de slag om een noodbrug te maken.Aan het einde van de middag hadden de burgers het gefikst. De noodbrug was klaar. De Duke of York’s Royal Canadian Hussars hadden intussen al vier motorrijders in Leeuwarden weten te krijgen. Zij werden met behulp van burgers overgezet naar de Jirnsummer kant. Inwoner Anneke Gritter-De Vries schreef hierover in haar dagboek:‘En daar kwamen dan die vier motorfietsen. Die vier Canadezen met hun ernstige gezichten vergeet ik nooit meer […]De eerste was zwart met een zwarte snor, de tweede had rood haar. Die moest even glimlachen voor het spontaan gejubel. “You are welcome” probeerde ik te zeggen, en ik moest even huilen.’ 

De man met het rode haar was Sergeant George Dunlop en de zwarte man met de zwarte snor was Marshall Richardson. Beiden hadden zich vrijwillig aangemeld. De Canadese eenheden die Friesland hebben bevrijd bestonden vrijwel volledig uit vrijwilligers. En de Tweede Wereldoorlog was de eerste oorlog waarin Canadezen ongeacht hun afkomst zij aan zij in het leger dienden. De hulp van de burgers was bijzonder succesvol. De patrouille van Dunlop en Richardson kon bevestigen dat er inderdaad geen Duitsers meer waren tussen Oude Schouw en Leeuwarden. En dankzij het repareren van de brug konden de Duke of York’s Royal Canadian Hussars daarna met hun zware materieel naar het inmiddels bevrijde Leeuwarden rijden. Direct daarna kon een deel van de Canadese infanterie met vrijwel al hun materieel nog tot aan Wytgaard oprukken.De brug en de latere Baileybrug, die de noodbrug verving, werden in de dagen erna intensief gebruikt door 3th Canadian Infantry Division. Dunlop en Richardson zouden de dagen erna vele dorpen in het noorden van Friesland bevrijden.