Titus Brandsma in Cultuurhistorisch Centrum de Tiid

Titus Brandsma werd in 1891 geboren in het gehucht Ugoclooster bij Bolsward. In 1898 trad hij in bij de karmelieten. Bij de oprichting van de Katholieke Universiteit Nijmegen werd Titus Brandsma tot hoogleraar benoemd. Van 1932 tot 1933 werd hij zelfs rector magnificus.  

Brandsma ziet al voor de oorlog het gevaar van de nazi´s en waarschuwt in talloze artikelen voor het nazisme en ageert tegen de Jodenhaat en rassenwaan van de nazi´s. Ook tijdens lezingen en colleges steekt hij zijn afschuw over de nazi's niet onder stoelen of banken.  

In december 1941 werd aan de Nederlandse media de eis gesteld dat elke advertentie van de NSB opgenomen moest worden. Brandsma - als geestelijk adviseur van de Rooms Katholieke Journalisten Vereeniging - riep krantenredacties van de katholieke pers op zich te verzetten. Hij werd verraden en op 19 januari 1942 gearresteerd.   

Op 19 juli kwam Brandsma aan in concentratiekamp Dachau, daar nam zijn gezondheid zienderogen af en hij belandde al snel in het kampziekenhuis. In de middag van 26 juli 1942 maakte een kamparts van Dachau met een dodelijke injectie een eind aan het leven van Titus Brandsma, hij werd 61 jaar.  

Brandsma kreeg postuum het Verzetskruis en is in katholieke kring onderwerp van verering. In 1985 verklaarde paus Johannes Paulus II hem zalig. Eind 2005 werd Brandsma door de bevolking van Nijmegen uitgeroepen tot de Grootste Nijmegenaar aller tijden. Op 15 mei 2022 werd hij in Rome door Paus Franciscus heilig verklaard.  

Hij kan gezien worden als een voorvechter van vrede en verzoening, persvrijheid, antifascisme, antidiscriminatie. Het motto van Titus was: “Wij zijn niet op aarde om grote dingen te doen, maar de kleine dingen op grootse wijze te doen.”  

Tot op de dag van vandaag inspireert hij nog heel veel mensen. Titus Brandsma laat zien dat je je niet stil hoeft te houden als je het ergens niet mee eens kunt zijn. Dat je altijd op moet komen voor de mensen die geen stem hebben en die onrecht aan wordt gedaan. Spiritueel maar met beide voeten op de grond.   

Een borstbeeld ter nagedachtenis aan hem is te vinden aan de Titus Brandsmalaan in Bolsward. Een speciale fietsroute van 44 kilometer door de omgeving van Bolsward en Sneek brengt je langs 12 bijzondere locaties die meer vertellen over het verzet, de onderduikers en voedselhulp in de provincie Friesland.