Houffalize is strategisch gelegen op een kruispunt van wegen aan de oever van de Ourthe, ten zuiden van Luik en even ten noorden van Bastenaken. Tijdens het Ardennenoffensief was het stadje enkele weken bezet door de Duitsers en werd toen vaak het doelwit van geallieerde bommenwerpers. Daarbij kwamen 189 burgers om het leven; 350 huizen werden verwoest.
Terwijl de Belgische bevolking zich eind 1944 rustig voorbereidde op Kerst, dankzij de herwonnen vrijheid sinds september van dat jaar, hoorde men plotseling weer beschietingen vanuit de lucht. De bewoners van de Ardennen zaten als ratten in de val: veel dorpen lagen middenin het gebied waar tijdens het Duitse Ardennenoffensief zo hard werd gevochten. Er vielen bijna 3.000 doden en ook 250 burgers werden door de Duitse troepen vermoord. De SS en de SD hadden verschillende moordpartijen aangericht, zoals in Stavelot en Bande. Maar heel wat slachtoffers vielen door toedoen van de geallieerden. Veel dorpjes in de Ardennen lagen aan doorgaande wegen in een heuvelachtig en hier en daar moerassig gebied, waardoor de militaire voertuigen aangewezen waren op dit interlokale wegennet. De troepen trokken dwars door de dorpen. Daar werd regelmatig zwaar gevochten, zoals in Bastenaken (Bastogne), Malmédy, Houffalize, La Roche en Saint-Vith. Het hele gebied was feitelijk één langgerekt rangeerterrein, bijna volledig platgebombardeerd door de Amerikaanse en Britse luchtmacht. In de Belgische provincies Namen, Luik en Luxemburg werden zeker 11.000 gebouwen verwoest. De dorpsbewoners konden geen kant op te midden van al dat geweld en zochten, net als de soldaten, hun toevlucht tot de dikwandige stenen kelders, typerend voor die streek, die redelijke bescherming boden tijdens gevechten aan de grond. Maar tegen de bommenregens die op de dorpen neervielen, was geen enkele plek bestand. In de kelders had men meestal geen eten, kleding of verwarming, terwijl het een van de koudste winters ooit was. Na de oorlog zijn veel huizen in de Ardennen herbouwd. Maar de honderdduizenden blindgangers waarmee de grond waarop men leefde was bezaaid, maakten nog altijd slachtoffers.