Een Duitse verdedigingsgordel rond Union Minière - LRNL813

Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwt het Duitse leger in Lichtaart een stelling uit met luchtafweergeschut. Dat geschutverdedigt de nabijgelegen fabriek van Union Minière, het huidige Umicore, in Olen.

Uranium in Olen

De fabriek in Olen is van groot strategisch belang voor de bezetter. Union Minière is namelijk gespecialiseerd in de verwerking van kobalt, koper en uraniumerts, afkomstig uit Belgisch-Congo. Als de oorlog uitbreekt, liggen er aanzienlijke uraniumvoorraden in Olen. Nazi-Duitsland, dat plannen koestert voor de ontwikkeling van een atoomwapen, is daarin bijzonder geïnteresseerd.

Vanwege de strategische grondstoffenvoorraden bouwt het Duitse leger rond de fabriek een verdedigingsgordel. Niet alleen in Lichtaart maar ook in Olen en Herentals komen batterijen met luchtafweergeschut, die in verbinding staan met elkaar. Op die manier willen ze het bedrijfsterrein van Union Minière beschermen tegen luchtbombardementen van de geallieerden.

Duitse bunkers in het landschap

De Duitse stelling of Flakstellung telt naast afweergeschut ook barakken, een commandocentrum en een veldkeuken. De eenheden die de stelling bemannen, installeren zich in kasteelvilla Hof ter Heide. Sommige onderdelen van de Flakstellung, zoals de kleine munitiebunkers, zijn vandaag nog altijd aanwezig. Ook loopgraven, schuttersputjes en andere uitgravingen hebben tot vandaag hun sporen nagelaten in het landschap.

In de maanden voor de bevrijding beschadigt het verzet tijdens sabotageacties de toegangswegen en de telefoonlijnen van de stelling, zodat geallieerde bommenwerpers veiliger over de regio kunnen vliegen. Dat is belangrijk, want tijdens Operatie Market Garden gebruiken geallieerde toestellen de Kempen als aanvliegroute naar Nederland.